Na czym polega kontrola? Co ma na celu? Kiedy i gdzie możemy się jej spodziewać? Czy kontrolerzy mogą przyjść do miejsca zamieszkania ubezpieczonego? Każdy chory może spodziewać się kontroli, dlatego warto mieć podstawowe informacje na temat jej przebiegu.
Pracodawcy często są przekonani, że pracownicy nadużywają zwolnień lekarskich. Biorą chorobowe, a w tym czasie wyjeżdżają na wakacje, remontują mieszkania albo nawet szukają nowej pracy.
W ubiegłym roku pracodawcy i skarb państwa wydał na chorobowe Polaków 18 mld zł. Każdego miesiąca ZUS wydaje na zasiłki chorobowe ponad 600 mln zł.
Zwiększone wydatki na mnożące się zwolnienia lekarskie skłoniły ZUS i pracodawców do wnikliwego przyjrzenia się zarówno tym, którzy wystawiają zwolnienia, jak i tym, którzy z nich korzystają.
Jaki jest główny cel kontroli?
Przeprowadzenie kontroli pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim ma na celu ustalenie, czy pracownik podczas zwolnienia lekarskiego:
– nie wykonuje pracy zarobkowej,
– nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z jego celem.
Pracownik, który w czasie trwania zwolnienia lekarskiego wykonuje inną pracę lub wykorzystuje zwolnienie do załatwiania osobistych spraw, musi liczyć się z tym, że straci prawo do zasiłku chorobowego. Zakład pracy oraz ZUS mają prawo skontrolować prawidłowość orzeczenia o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, oraz prawidłowość wystawiania zaświadczenia lekarskiego. Pracodawca ma takie uprawnienia, gdy zgłasza do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 osób.
Termin i miejsce przeprowadzenia kontroli
ontrole pracodawca przeprowadza bez ustalania z góry stałych jej terminów. Odbywa się ona częściej w okresach, w których wzrasta liczba pracowników korzystających ze zwolnień.
Miejsce pobytu wskazane w samym zaświadczeniu lekarskim ZUS e-ZLA niekoniecznie musi być takie samo jak adres zameldowania lub zamieszkania. Zdarza się, że chorzy, wymagają opieki innych osób i w czasie zwolnienia zamieszkują z kimś, kto może im tę opiekę zapewnić.
Pracodawca powinien być powiadomiony o miejscu pobytu swojego pracownika w trakcie niezdolności do pracy. W przypadku gdy pracownik w trakcie zwolnienia lekarskiego zmieni miejsce pobytu, powinien o tym fakcie poinformować swojego pracodawcę oraz ZUS, nie później niż w ciągu 3 dni od wystąpienia tej okoliczności.
W przypadku, kiedy kontrolujący nie zastanie pracownika w miejscu zamieszkania, kontrolę należy powtórzyć. Pracownik w takiej sytuacji musi wyjaśnić przyczyny nieobecności, ponieważ w tym czasie powinien on przebywać we wskazanym przez siebie miejscu.
Zwolnienie lekarskie z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki
W przypadku kontroli zwolnienia lekarskiego z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny ustala się dodatkowo czy poza pracownikiem są inni domownicy, którzy mogą zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny.
Jest to ważne, ponieważ zasiłek opiekuńczy przysługuje pod warunkiem, że dziecko lub inny chory członek rodziny nie mają zapewnionej opieki ze strony członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym. Nie dotyczy to jedynie przypadków sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do lat dwóch. W takim przypadku rodzice mają prawo do zasiłku opiekuńczego, nawet jeśli są inni członkowie rodziny, którzy mogliby zapewnić dziecku opiekę.